Bunun nedenlerinden biri de kadınların genital sistem konusunda yeterince bilgiye sahip olmaması ve aslında normal olan bir akıntının hastalık belirtisi olarak algılanabilmesidir.
Vajina, iç üreme organlarına bir geçiş yolu olarak fonksiyon görür ve iç yüzeyi ağız ve burun boşluklarına benzer şekilde görev yapan hücrelerle kaplıdır. Sağlıklı bir vajina ve serviksteki (rahim ağzı) bezlerin ürettiği sıvıyla, yaşlı hücreler dışarı atılarak , tükürüğün ağızdaki işlevi gibi vajinanın temizlenmesi sağlanmakta ve vajinal akıntı oluşmaktadır. Üreme çağındaki kadınlarda oluşan bu akıntı fizyolojik, yani normaldir. Vajende östrojen hormonu, hem hücre yenilenmesinde, hem de bakterilerin yardımıyla asidik ortamın oluşmasında rol oynar. Böylece enfeksiyonların ortaya çıkması engellenir.
Normal vajinal akıntı berrak, bulut beyazı rengindedir ve bazen beyaz ipliksi parçacıklar içerebilir. Adet dönemi, gebelik, doğum kontrol hapı kullanımı ve cinsel uyarılma gibi durumlarda, akıntının özellikleri değişebilir. Ayrıca ovülasyon (yumurtlama) döneminde akıntı, şeffaf, sümüksü ve yapışkan bir görünüm kazanabilir.
Vajinada sağlıklı ortamı sağlayan faktörlerin dengesinin bozulması sonucu, enfeksiyonlar ortaya çıkar. Bu dengenin bozulmasına neden olan durumları şu şekilde sıralamak mümkündür:
Vajinal duş
pH'sı uygun olmayan sabun ve banyo köpüğü kullanımı
Tuvalet temizliğinin yanlış yapılması
Diyabet (şeker hastalığı)
Gebelik
Doğum kontrol hapları
Antibiyotikler
Özellikle vajinal duş (vajinanın içinin yıkanması) yapılırken kullanılan kimyasal maddeler tahriş eder ve ayrıca enfeksiyonların yukarı üreme organlarına yayılmasına neden olabilir. Vajen duşu temizlik için gerekli değildir. Genital bölgedeki koku genellikle vulva (vajina ağzı) dan kaynaklanmaktadır ve bu bölge pH'sı uygun (3.5-4.0) sabunlarla yıkanarak temiz tutulabilir. Bazen de günlük kullanılan petlerin vulva da kaşıntı ve irritasyona neden olduğu unutulmamalıdır.
Vajinal enfeksiyonlar
Birçok ajan vajinada enfeksiyona neden olmaktadır. Bunlar arasında, bakteriler, virüsler, mantarlar ve bazı cinsel yolla geçen tek hücreliler sayılabilir. Ayrıca vajinadaki yabancı cisimler de (pamuk, tampon, tuvalet kağıdı gibi) enfeksiyon nedeni olabilir.
Enfeksiyon belirtileri arasında vajinal akıntıdaki değişiklikler önemli bir yer tutmaktadır.
Akıntının miktarının artması rengi (gri-beyaz, yeşil) veya kokusunun değişmesi süt kesiği şeklinde veya kanlı olması önemli değişikliklerdir.
Ayrıca akıntının dışında;
kaşıntı, tahriş, cinsel ilişkide ağrı ve yanma, idrar yaparken yanma da diğer vajinal enfeksiyon belirtileri arasında sayılabilir.
Enfeksiyonlar, doktorun kültür yaparak belirlediği enfeksiyon ajanına göre, antibiyotikler ve antifungallar ağızdan veya vajina yoluyla kullanılarak tedavi edilir. Birçok vajinal enfeksiyonda çiftler sürekli olarak birbirlerini enfekte ederler. Her ikiside enfekte olduğu halde bazen çiftlerden sadece birisinde belirtiler ortaya çıkabilir. Bu nedenle bazı enfeksiyonlarda eşlerin de tedavisi gereklidir.
Vajinal enfeksiyonlardan korunma:
Enfeksiyonlardan korunmada dikkat edilecek noktalar şu şekilde sıralanabilir:
Doğru tuvalet temizliği (önden arkaya uygulanarak gaytadaki bakterilerin vajene bulaşması önlenir)
Pamuklu iç çamaşırı kullanarak o bölgenin hava almasının sağlanması
Özellikle sentetik kumaşlardan üretilen dar pantolon, streç, mayo ve şortların uzun süre giyilmemesi
Sık sık duş alınması ve genital bölgenin kuru tutulması
Doktor önerisi olmadan vajen duşu yapılmaması
Sıcak küvet ve sık köpük banyolarından kaçınılması
Hijyen spreyleri, renkli parfümlü tuvalet kağıdı, kokulu pet kullanılmaması
Gerekirse çamaşır deterjanı ve yumuşatıcısının değiştirilmesi
Günlük petin zorunlu olmadıkça kullanılmaması
Prezervatifteki latekse allerjisi bulunan kadınların başka doğum kontrol yöntemlerini kullanması
Enfeksiyon dışı nedenlerle de akıntı ortaya çıkabilir. Bunlardan servikal erezyon (rahim ağzı yarası), kokusuz akıntıya neden olabilir, adetten hemen önce akıntı miktarı artar ve cinsel ilişki sonrası kanama görülebilir. Pap smear testi ve gerekirse ileri tetkikler tanıya yardımcı olur. Bunun dışında, rahim içi polipler veya doğum kontrol hapı kullanımı koyu renkli (kahverengi) akıntıya yol açabilir.
Anormal vajinal akıntı şikayeti mutlaka doktor muayenesi gerektirir. Muayene olmadan bilinçsizce kullanılan ilaçlar, saptanabilecek önemli sorunları gizleyebilir. Akıntının nedeni, kültürlerle, özellikle rahim ağzı kanserinin erken tanısında önemli olan pap smear ile (vajinal yayma) ve gerekirse ileri tetkiklerle araştırılmalıdır.
Kaynak: www.memorial.com.tr